چهاردهم نوامبر 2007 ميلادی
قابل توجه هيآت مديره شبكه جهانی تلويزيون آريانا و شخص رئيس بنياد بيات محترم انجنير صاحب احسان الله بيات !
مسلمآ جامعه ما در يك شرايط كاملآ حساس ، بغرنج و پيچيده مناسبات بين الاقوامی ، زبانی و مذهبی قرار دارد كه كوچكترين ساده انگاری در توضيح و بيان چگونگی اين مناسبات از جانب منابع اطلاعات جمعی ، ميتواند وضعيت را بحرانی تر و خصومت های قومی ، زبانی و مذهبی را حادتر و ضربه جبران ناپذير در پروسه نيمبند ايجاد “ملت” وارد آورد .
مسلمآ جامعه ما در يك شرايط كاملآ حساس ، بغرنج و پيچيده مناسبات بين الاقوامی ، زبانی و مذهبی قرار دارد كه كوچكترين ساده انگاری در توضيح و بيان چگونگی اين مناسبات از جانب منابع اطلاعات جمعی ، ميتواند وضعيت را بحرانی تر و خصومت های قومی ، زبانی و مذهبی را حادتر و ضربه جبران ناپذير در پروسه نيمبند ايجاد “ملت” وارد آورد .
شبكه تلويزيون آريانای بيرونمرزی كه عمومآ به زبانهای دری و پشتو نشرات مينمايد،لازم دانسته است تا با درنظرداشت تكثر قومی و زبانی جامعه افغانستان ، برنامه يك ساعته هفته وار توركی اوزبيگی را نيز شامل پروگرام های خود نموده و به زعم خود خدمتی را به جامعه مليونی تورك تباران افغانستان انجام دهد كه این اقدام تلويزيون آريانا با هر انگيزه ايكه باشد جهات مثبت آن به ديده قدر نگريسته ميشود .
اما تشويش ما توركتباران ازين ناحيه است كه اولآ سطح تسلط گرداننده برنامه نسبت به زبان توركی اوزبيگی خيلی پايان بوده و برای پيشبرد مستقلانه برنامه ايكه مناسبات عميق فرهنگی يك مليت را بيان ميكند ، دانستن چند جمله عادی فولكلوريك از يك زبان كه در كوچه و بازار ازآن استفاده ميگردد شديدآ ناكافی ميباشد واصول پيشبرد مستقلانه يك برنامه تلويزيونی همچنان ايجاب ميكند كه گرداننده برنامه فرهنگی يك قوم ، يك مليت ويا يك ملت كه خود مستقيمآ به آن زبان توضيحات ارائه ميدارد ، بايد به زبان مورد نظر حاكميت كامل داشته باشد .
طوريكه از برنامه های اوزبيگی تلويزیون آريانا ديده ميشود ، گرداننده اين پروگرام يا به نسبت عدم تسلط به زبان “غيرآگاهانه” ويا بنابر ملحوظات مشكوك “عمدآ” سبكسری های توهين آميزيكه نسبت به اقوام تورك تبار كشور از خود نشان ميدهد برای بينندگان برنامه اوزبيگی كاملآ محسوس و مشهود وغيرقابل تحمل است .
مسئله دوم عبارت از كيفيت محتوای برنامه و نحوه پيشبرد آن است كه گرداننده اكثرآ موضوعات متروكه مردم صفحات شمال افغانستان را تهيه نموده وبا يك تظاهر غير موًدبانه نشان ميدهد كه گويا اساس مناسبات كلتوری و فرهنگی تورك تباران را همين مسائل تشكيل ميدهد .بطور نمونه “بودنه بازی” كه يك سرگرمی تقريبآ فراموش شده و متروكه مردم صفحات شمال افغانستان است كه برای امروز دربعضی نقاط بسيار دور دست ولايت شمالی احتمالآ وجود دارد كه به هيچوجه نمايانگر چهره فرهنگی تورك تباران افغانستان نميباشد كه گرداننده برنامه اوزبيگی كوشش كرده است با بيان این جمله تخريش كننده آنهم به زبان پشتو « دا دی د توركانو فرهنگ » آنرا به مثابه چهره اصلی فرهنگ توركی قلمداد كند، فراموش نبايد كرد كه اصل مناسبات اجتماعی و فرهنگی تورك تباران در تاريخ شانزده قرنه حكومت داری آنها در آسيا و اروپای شرقی معلوم و مفهوم است .
اگر نيت گرداننده برنامه پاك و هدف آن معرفی صادقانه چهره واقعی فرهنگ تورك تباران افغانستان باشد ، ميتواند ازغنای فرهنگی آنها، موضوعات سازنده ونيك را در برنامه خود برگزيند كه باعث آگاهی مردم كشور در عموم و خودآگاهی مردم توركتبار افغانستان در خصوص گردد .
البته اين دو پديده غيرقابل پذيرش برای توركان افغانستان(( عدم آگاهی كافی از زبان يعنی پايين بودن سطح تسلط گرداننده به زبان اوزبيگی و محتوای مبتذل برنامه )) بطور نمونه تذكار يافت ولی ماهيت و نحوه پيشبرد توهين آميز پروگرام يك ساعته تلويزیون آريانا ، تظاهر بی قدری ، بی اهميتی و برخورد غيرموًدبانه بطور كُل غيرقابل خرسندی است .
حضرت رسول اكرم “ص” ميفرمايد : مسلمان واقعی كسی است كه ديگران از شر دست و زبان اش در امان باشند . درحاليكه بنياد بيات با دستان خيرخواه خود به كمك مردم قابل ترحم ميشتابد ، ولی تلويزیون برونمرزی آريانا به مثابه زبان گويای بنياد بيات با احساسات و غرور ديگران بازی نموده و قلب آنها را آزرده و تخريش مينمايد . درين حال فرموده حضرت رسول خدا “ص” كه بالای مصئونيت از “دست و زبان” تآكيد شده است ، ناقص عملی ميگردد .
بادرنظرداشت موارد فوقآ بيان شده ما جمعی از توركتباران برونمرزی افغانستان كه برخاسته از اقوام اوزبيگ ، هزاره ، توركمن ، ايماق و بيات “قزلباش” هستيم ، از گردانندگان تلويزيون آريانای برونمرزی و شخص انجنير صاحب احسان الله بيات صميمانه و دوستانه جدآ تقاضا مينمائيم تا بزودترين فرصت جلو چنين تخريشات نسبت به مردم توركتبار افغانستان را گرفته و نگذارند كه تربيون تلويزیون آريانای برونمرزی آگاهانه ويا غيرآگاهانه در خدمت خصومت گران الوان مختلف قرار گرفته واز آن برای دامن زدن بدبينی های قومی ، تحريفات و تحريكات برعليه يك قوم سو استفاده گردد .
از هموطنان گرامی بخصوص از مردم توركتبار افغانستان خواهشمنديم تا متوجه همچون استفاده جويی های خصمانه شده و اجازه ندهند كه با اشتراك آنها چنين برنامه های توهين آميز ترتيب و به غرور اتنيكی و زبانی آنها صدمه وارد گردد
با تقديم حرمت
توركتباران برونمرزی افغانستان